Onze Visie

Het bevorderen van een veilige samenleving voor iedereen

Niet door onderscheid te maken tussen goed en kwaad. Niet door gevaarlijke mensen weg te stoppen. Maar door iedereen verantwoordelijkheid te laten dragen - inclusief mensen met destructieve schaduwkanten.

Dit klinkt contra-intuïtief. Hoe maken we de samenleving veiliger door juist de "gevaarlijken" erbij te betrekken? Het antwoord ligt in wat er gebeurt wanneer we dat níet doen.

De cyclus van dehumanisering

Wanneer we mensen buiten de menselijke gemeenschap plaatsen - wanneer we ze reduceren tot hun gevaarlijkste eigenschappen - gebeurt er iets voorspelbaars:

• Ze worden onzichtbaar voor ons
• Hun destructiviteit gebeurt in de luwte, waar niemand het ziet
• Ze verliezen elke reden om zich aan te passen aan sociale normen
• Het gevaar escaleert in plaats van afneemt

We creëren precies wat we probeerden te voorkomen.

Een concreet voorbeeld: Wanneer kwetsbare mensen volledig machteloos worden gemaakt door uitsluiting, groeit een desperatie naar macht. En wanneer die mensen dan macht krijgen - hoe klein ook - gebruiken ze die vaak meedogenloos. Niet omdat ze slecht zijn, maar omdat de honger naar macht zo groot is dat nuance verdwijnt. Lees meer over deze cyclus.

De alternatieve benadering

Wat als we hen als onderdeel van de menselijke gemeenschap erkennen? Wat als we zeggen: "Je destructieve kant maakt je niet minder mens. We zien je, we erkennen je, én we houden je verantwoordelijk"?

Dan gebeurt er iets anders:

• Zichtbaarheid - gedrag kan worden gezien en besproken
• Verbinding - mensen hebben reden om zich aan te passen
• Verantwoordelijkheid - niet als straf, maar als natuurlijk gevolg van erbij horen
• Doorbreking - de cyclus van uitsluiting en escalatie stopt

Respect voor volledige menselijkheid

Dit betekent niet dat alles oké is. Dit betekent niet dat er geen grenzen zijn. Dit betekent niet dat destructief gedrag wordt getolereerd.

Het betekent: we weigeren mensen tot hun schaduw te reduceren.

We cultiveren respect voor de volledige menselijkheid van mensen met destructieve schaduwkanten. Hun kwetsbaarheid, hun pijn, hun behoefte aan verbinding - én hun verantwoordelijkheid voor hun keuzes en impact.

Schaduwwerk zonder maatschappelijke druk

Ons werk rust op een fundamenteel principe: schaduwwerk gebeurt onafhankelijk van wat de maatschappij wenselijk vindt.

Dit is het verschil tussen maatschappelijk oordeel en moraal:

Maatschappelijk oordeel zegt:

• "Je moet dit willen veranderen"
• "Dit gedrag is onaanvaardbaar"
• "Je moet jezelf beter maken"
• "Pas je aan aan wat wij acceptabel vinden"

Moraal zegt:

• "Zie wat er is"
• "Begrijp de impact van je keuzes"
• "Draag verantwoordelijkheid voor wat je doet"
• "Erken je volledige menselijkheid"

Bij Mens en Schaduw brengen we geen maatschappelijke agenda de ruimte in. We dwingen niet tot verandering volgens externe maatstaven. We eisen niet dat je jezelf "beter" maakt zoals de maatschappij dat definieert.

Wat we wel doen:

• Educatieve terugkoppeling - We helpen je zien wat er is, niet wat er "zou moeten zijn"
• Beschrijvend, niet voorschrijvend - We tonen dynamieken, we schrijven geen oplossingen voor
• Ruimte voor zelfontdekking - Je eigen inzichten leiden, niet onze oordelen
• Onafhankelijk van populariteit - Wat populair is, is niet leidend voor wat waar is

De maatschappij wil mensen laten passen in hokjes. Wij willen mensen helpen hun volledige zelf te zien - en dan kiezen, vanuit bewustzijn, wat ze met die kennis doen.

Waarom dit van ons allen vraagt

Deze visie vraagt iets van iedereen:

Van kwetsbaren en gevaarlijken: De moed om gezien te worden, de bereidheid om verantwoordelijkheid te dragen, de discipline om met eigen destructiviteit te werken. Dit vraagt vaak het meest moeilijke: je machteloosheid erkennen zonder gewelddadig te worden, je desperatie naar verbondenheid voelen zonder die af te dwingen. Lees meer

Van de samenleving: De moed om niet weg te kijken, de bereidheid om mensen niet uit te sluiten, de discipline om grenzen te stellen zonder te dehumaniseren.

Van goedzakken: De moed om te erkennen dat hun morele zekerheid zelf gevaarlijk kan zijn, de bereidheid om eigen schaduw te zien, de discipline om niet te projecteren. Morele macht is nog steeds macht - en misschien wel de gevaarlijkste vorm, omdat het zichzelf niet ziet. Lees meer

Zonder onderscheid tussen goed en kwaad?

Dit betekent niet dat er geen verschil is tussen destructief en constructief gedrag. Het betekent: we weigeren mensen in hokjes te stoppen waaruit ze niet meer kunnen ontsnappen.

"Goed" en "kwaad" zijn geen identiteiten. Het zijn keuzes, gedragingen, momenten. Niemand is alleen maar het een of het ander.

Zodra we dat vergeten, verliezen we de mogelijkheid om elkaar verantwoordelijk te houden én om te veranderen.

De kern

Een veilige samenleving bouw je niet door de "slechten" uit te sluiten. Je bouwt het door iedereen erbij te betrekken, iedereen te zien, en iedereen verantwoordelijkheid te laten dragen.

Dat begint met het cultiveren van respect voor de volledige menselijkheid van mensen met destructieve schaduwkanten. Door hen niet buiten de menselijke gemeenschap te plaatsen maar als onderdeel ervan te erkennen, doorbreken we de cyclus waardoor gevaar, geweld en misbruik in de luwte voortbestaan.

Lees wat we concreet doen | Voor wie zijn we er? | Terug naar home